پایش راداری دشت‌های در معرض فرونشست
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۷۹۷۳۸۷
فرونشست چگونه اتفاق می‌افتد و عوامل اصلی آن چیست؟
مصطفی اسمعیلی، کارشناس اداره مهندسی سیستم های سنجش از دور در پاسخ به این سوال می‌گوید: فرونشست در واقع فرورفتگی سطح زمین محسوب می‌شود که به طور کلی ناشی از دلایل عمدهای همچون انحلال تشکیلات زیرسطحی، تراکم رسوبات در اثر استخراج سیالات و ذخایر زیرزمینی (مانند آب‌های زیرزمینی و نفت و گاز)، بارگذاری، زهکشی، تراکم هیدرولیکی، فرسایش مکانیکی زیرسطحی، ناپایداری خاک‌ها در سطوح شیب‌دار، انقباض خاک‌های رسی، ذوب یخ لایه‌های منجمد در اعماق زمین و فرونشینی زمین ساختی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با توجه به افزایش جمعیت و توسعه کشاورزی و کمبود آب‌های سطحی جهت استفاده در کشاورزی که سبب حفر چاه‌های متعدد برای استخراج آب شده است، عامل اصلی فرونشست موجود در دشت‌های ایران، برداشت بی‌رویه و بیش از حد آب از منابع زیرزمینی و کاهش ذخیره سفره‌های آب زیرزمینی در اثر تداوم بلندمدت پدیده خشکسالی است.
او در ادامه اشاره کرد فرونشست زمین اثرات بسیار مخربی بر روی زیرساخت‌های مختلف شهری و روستایی، مانند خسارت به بزرگراه‌ها، ساختمان‌ها، خطوط انتقال نیرو، شبکه آب و فاضلاب، راه‌های دسترسی و دیگر تأسیسات دارد: شکستگی و ترک در سازه‌های مختلف، آتش‌سوزی در اثر انفجار لوله‌های گاز و خشکسالی از عواملی هستند که خطرات جانی برای ساکنین شهرها و روستاها دارد و به همین سبب فرونشست را زلزله خاموش نیز می‌نامند.
نحوه تشخیص فرونشست چگونه است و نقش فناوری سنجش از دور در این زمینه چیست؟
تا دو دهه قبل تنها ابزار تشخیص فرونشست زمین، روش مشاهدات زمینی با ابزارهایی مانند سیستم‌های تعیین موقعیت ماهواره‌ای GPS و ترازیابی بود اما این روش‌ها بسیار زمان بر و پرهزینه است. علاوه بر آن اندازه‌گیری‌ها محدود به یک سری نقاط خاص بوده و شناسایی پهنه فرونشست امکان‌پذیر نیست. اسمعیلی در این خصوص گفت: فناوری سنجش از دور و استفاده از تصاویر ماهواره‌ای راداری، به عنوان ابزاری کارآمد و مقرون به صرفه جهت پایش فرونشست زمین با دقت بسیار بالا و در پهنه‌های بزرگ مورد استفاده قرار گرفته است. این تصاویر به صورت دوره‌ای اخذ می‌شوند که با استفاده از سری زمانی این تصاویر می‌توان با دقت کمتر از یک سانتی‌متر نرخ فرونشست و همچنین محدوده‌های تحت تاثیر فرونشست را پایش کرد.
او اضافه کرد: تولید نقشه های تغییر شکل زمین از قبیل نقشه‌های فرونشست جهت پهنه بندی اولیه مناطق پرخطر، امری اجتناب‌ناپذیر است. از این رو، سازمان فضایی ایران با بهره گیری از توان کارشناسی متخصص و بسترهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری موجود در مرکز ملی پایش ماهواره‌ای زمین، تولید و انتشار عمومی نقشه های فرونشست برای دشت‌های در معرض بحران را در دستور کار قرار داده است.
اسمعیلی درباره این که کدام مناطق کشورمان تحت تاثیر این پدیده هستند و چه راهکاری جهت مقابله با آن وجود دارد نیز خاطرنشان کرد: متاسفانه این پدیده، تقریبا در تمام دشت‌هایی که از آب‌های زیرزمینی در کشاورزی استفاده می‌کنند و با خشکسالی مواجه هستند، قابل رویت است. در این میان، دشت‌های استان تهران، البرز، کرمان، قزوین، خراسان رضوی، همدان و اصفهان در زمره دشت‌های بحرانی کشور قرار دارند.
به طور مثال با استفاده از نقشه‌های به دست آمده از تصاویر ماهواره‌ای اطراف شهر تهران می‌توان نتیجه گرفت که مناطق جنوب غرب تهران، به خصوص در مناطق ۱۹،۱۸، ۱۷، ۱۰ و ۱۱ شهر تهران و شهرستان‌های جنوب غربی مانند شهریار، اسلامشهر و چهار دانگه تحت تاثیر این پدیده هستند همچنین این پدیده به صورت بحرانی در شهرستان ورامین نیز قابل مشاهده است.
بزرگراه‌های جنوب غربی تهران، مانند آزادگان، خطوط انتقال نیرو، ساختمان‌ها و چندین خط مترو تهران تحت تاثیر فرونشست هستند که برای آنها می‌بایست تمهیداتی اندیشیده شود. اکنون روش کوتاه‌مدتی جهت کنترل فرونشست وجود ندارد و شاید یکی از بهترین راهکارهای کاهش و کنترل فرونشست، اصلاح مصرف و مدیریت برداشت بی‌رویه آب‌های زیر زمینی است.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: ریاست سازمان فضایی ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۷۹۷۳۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سیلزدگان بلوچستان در معرض خطر بیماری مالاریا
ایسنا/سیستان و بلوچستان سرپرست دانشکده علوم پزشکی چابهار گفت: بارندگی‌ها و آب حاصل از باران شرایط را برای زیست پشه‌های آنوفل و بیماری مالاریا در بلوچستان فراهم کرده بنابراین سیل زدگان در معرض خطر بیماری مالاریا هستند.
ایرج ضاربان امروز در بازدید از مناطق سیل زده چابهار اظهار کرد: مبارزه با پشه ناقل بیماری مالاریا بسیار مهم است چون مالاریا بصورت بومی سال‌ها در منطقه بلوچستان وجود داشته است.
وی افزود: پشه مالاریا در آب تخم ریزی می‌کند و تبدیل به لارو و در نهایت پشه بالغ می‌شود از این رو ماموران مراقب مالاریا و لاروکش در منطقه حضور دارند و سمپاشی‌ها برای مقابله با تکثیر پشه‌های آنوفل بالغ انجام می‌شود.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی چابهار گفت: از آنجایی که چابهار و دشتیاری با کشور پاکستان هم مرز هستند، بیمارانی که از پاکستان می‌آیند اگر در معرض گزش این پشه‌ها قرار بگیرند آلوده می‌شوند و می‌توانند بیماری مالاریا را از طریق گزش به انسان سالم منتقل کنند در واقع پشه باعث انتقال بیماری مالاریا می‌شود.
وی اظهار کرد: تیم‌های متعددی در دانشکده علوم پزشکی چابهار داریم و همکاران ما برای کاهش شیوع بیماری مالاریا پای کار هستند.
ضاربان افزود: باید اقداماتی در جهت جلوگیری از افزایش پشه‌ها انجام شود و دانشکده علوم پزشکی چابهار در این راستا اقدامات جدی در دستور کار دارد.
وی افزود: افراد می‌توانند با استفاده از توری، پشه بند، وسایل سرمایشی و استفاده از مواد دورکننده پشه بر روی پوست از گزش پشه جلوگیری کنند.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی چابهار گفت: پشه مالاریا در مناطق گرم و مرطوب و هوای معتدل وجود دارد و تکثیر پشه‌ها در زمان بارندگی و در آب راکد باقی مانده سرعت تکثیر بالاتری دارند که این موضوع سبب نگرانی برای مناطق سیل زده و ساکنین چادرهای اسکان موقت شده است.
وی بیان کرد: زمانی که پشه زیاد باشد سرعت شیوع بیماری‌ها بویژه بیماری مالاریا افزایش می‌یابد و باید اقدامات پیشگیرانه انجام شود.
ضاربان خاطرنشان کرد: بیماری مالاریا هیچ واکسنی ندارد و افراد نباید در معرض گزش پشه قرار بگیرند و زمانی که بیمارانی وارد کشور می‌شوند می‌توانند به راحتی و از طریق گزش پشه بیماری مالاریا را منتقل کنند.
وی افزود: زمانی که گزش صورت می‌گیرد انگل تک یاخته از طریق خون وارد پشه می‌شود و اگر انسانی سالمی در معرض گزش پشه آلوده قرار بگیرد بیمار می‌شود.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی چابهار عنوان کرد: سیل زدگانی که در چادرهای اسکان موقت هستند مورد آموزش تیم‌های آموزشِ بهداشت دانشکده علوم پزشکی قرار می‌گیرند. همچنین درخواست کردیم تعدادی پشه بند و توری برایمان ارسال شود تا در مناطق آلوده و مناطق روستایی توزیع و از خطرات احتمالی بیماری مالاریا جلوگیری کنیم.
انتهای پیام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند